بانک اطلاعات یکپارچه و تخصصی از قوانین، مقررات، برنامه و بودجه، طرح های جامع، مزیت ها و فرصت های سرمایه گذاری و ... برای تسهیل و توسعه فعالیت ، سرمایه گذاری و کسب و کار در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی
بین‌المللی داشته باشد. این تحقیق یک تحقیق کاربردی و روش آن نیز اسنادی است. با عنایت به قدمت کوتاه ایجاد مناطق آزاد تجاری در جهان مطالعات نظری گسترده‌ای در این زمینه وجود ندارد. لذا بخش قابل توجهی از مبانی نظری و روش‌شناسی تحقیق از مقالات لاتین و آمار و اطلاعات مورد نیاز منطقه آزاد کیش نیز از طریق اطلاعات کتابخانه‌ای و دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تهیه گردیده است. ، کیش ، واردات کالا ، مناطق آزاد ، مناطق آزاد تجاری - صنعتی ، منطقه آزاد ، صادرات ، سازمان توسعه تجارت ، تجارت آزاد ، منطقه آزاد کیش ، توسعه صادرات ، فرصتهای شغلی ، درآمد ارزی ، انتقال تکنولوژی ، تجارت بین الملل ، ، ،
صادرات صنعتی و تسهیل دسترسی کشورها به بازارهای جهانی، فعالیت اقتصادی اشخاص حقیقی و حقوقی در مناطق آزاد تجاری و صنعتی از مالیات بر درآمد و دارایی موضوع قانون مالیات های مستقیم به مدت بیست سال معاف گردیده است. حکم مذکور، در مقام اجرا موجد ابهام درخصوص شمول معافیت مالیاتی در این ماده بر حقوق بگیران صاحبان مشاغل و مستخدمین گردید. بر همین اساس هیئت عمومی دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 344 مورخ 20/3/1399 تسری معافیت مقرر در ماده (13) قانون چگونگی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی به حقوق کارکنان واحدهای مستقر در مناطق آزاد تجاری و صنعتی
صادرات کالا و خدمات. 4 تأمین نیازهای ضروری و منابع مالی از خارج. در ماده (1) قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری صنعتی نیز اهداف زیر برای مناطق آزاد تصویر شده است: 1. تسریع در انجام امور زیربنایی. 2. عمران و آبادانی. 3 رشد و توسعه اقتصادی. 4. سرمایه گذاری و افزایش درآمد عمومی. 5. ایجاد اشتغال سالم و مولد. 6. تنظیم بازار کار و کالا. 7. حضور فعال در بازارهای جهانی و منطقه ای. 8. تولید و صادرات کالاهای صنعتی و تبدیلی. 9. ارائه خدمات عمومی. آمارها نشان می‌دهد عملکرد مناطق آزاد ایران در مقایسه با سایر مناطق آزاد
صادرات کالا و خدمات. 4 تأمین نیازهای ضروری و منابع مالی از خارج. در ماده (1) قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری صنعتی نیز اهداف زیر برای مناطق آزاد تصویر شده است: 1. تسریع در انجام امور زیربنایی. 2. عمران و آبادانی. 3 رشد و توسعه اقتصادی. 4. سرمایه گذاری و افزایش درآمد عمومی. 5. ایجاد اشتغال سالم و مولد. 6. تنظیم بازار کار و کالا. 7. حضور فعال در بازارهای جهانی و منطقه ای. 8. تولید و صادرات کالاهای صنعتی و تبدیلی. 9. ارائه خدمات عمومی. آمارها نشان می‌دهد عملکرد مناطق آزاد ایران در مقایسه با سایر مناطق آزاد
صادرات کالا و خدمات. 4 تأمین نیازهای ضروری و منابع مالی از خارج. در ماده (1) قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری صنعتی نیز اهداف زیر برای مناطق آزاد تصویر شده است: 1. تسریع در انجام امور زیربنایی. 2. عمران و آبادانی. 3 رشد و توسعه اقتصادی. 4. سرمایه گذاری و افزایش درآمد عمومی. 5. ایجاد اشتغال سالم و مولد. 6. تنظیم بازار کار و کالا. 7. حضور فعال در بازارهای جهانی و منطقه ای. 8. تولید و صادرات کالاهای صنعتی و تبدیلی. 9. ارائه خدمات عمومی. آمارها نشان می‌دهد عملکرد مناطق آزاد ایران در مقایسه با سایر مناطق آزاد
صادرات، کشورهای چین، مالزی، هند و امارات به ترتیب 75درصد، 49 درصد، 26 درصد و 30 درصد در اقتصاد کشور نقش‌آفرینی می‌کنند. در عملکرد مناطق آزاد کشور کاملاً مشهود است که این مناطق، فاصله زیادی با اهداف مورد نظر خود دارند و ادامه مسیر فوق نمی‌تواند نتایج مثبت مورد انتظار منطبق با اهداف را برای ایران ترسیم کند؛ اما قطعاً بدترین نتیجه‌گیری آن خواهد بود که حیطه عملکرد مناطق آزاد و امتیازات آن‌ها را محدود کنیم. همچنین ضروری است موانع موجود شناسایی و مرتفع و همچنین راهکارهای توسعه پس از شناسایی، اجرایی شوند تا مناطق آزاد کشور با توجه به وجود منابع سرشار انسانی، مادی و ظرفیت‌های بالقوه مالی و موقعیت استثنایی ژئوپلیتیک خود، بالأخص قرارگرفتن در شاه‌راه ارتباطات بین‌الملل در بین‌قاره‌های اروپا، آسیا و آفریقا و کریدورهای شمال- جنوب و شرق- غرب، نقش‌آفرینی ممتازی در توسعه و پیشرفت کشور داشته باشند. پس از گردآوری داده‌ها و اطلاعات، بیست‌وچهار عامل عدم موفقیت مناطق آزاد کشور شناسایی و در دو گروه اصلی، عوامل درونی (شامل دو گروه فرعی، عوامل ساختاری با چهار عامل و عوامل عملکردی با شش عامل) و عوامل بیرونی (شامل سه گروه فرعی، عوامل ناشی از اقدامات و اعمال قدرت نهادهای قانونی و تصمیم‌گیر داخلی کشور با نه عامل، عوامل ناشی از اقدامات با منشأ خارج از کشور با سه عامل و عوامل مرتبط با شرایط عمومی اقتصادی کشور با دو عامل) تقسیم شد. سپس به عنوان یافته‌های پژوهش، مهم‌ترین پیشنهادها برای توسعه و ارتقای عملکرد مناطق آزاد کشور، احصاء شده از پاسخ خبرگان متناسب با هریک از عوامل مؤثر درونی و بیرونی که در عدم موفقیت مناطق آزاد به اهداف مورد نظر مؤثر بودند به تفکیک ارائه گردید که بهطور خلاصه از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: - تصویب روند و راهبرد جامع هر یک از مناطق آزاد در شورای عالی مناطق آزاد و تخصصی کردن مناطق آزاد و معین کردن اهداف مشخص برای هر یک از مناطق با توجه به ضرورت، موقعیت و امکانات هر منطقه. - تصویب آئین‌نامه جدید معافیت مالیاتی مناطق آزاد که در آن بر اساس روند و راهبرد جامع و اهداف هر یک از مناطق، مقدار، زمان و نوع معافیت فعالیت‌های مشمول معافیت مالیاتی در هریک از مناطق را تعیین می‌کند در قالب برنامه هفتم توسعه و یا احکام دائمی برنامه‌های توسعه... و منع تغییر آن در یک بازه زمانی 25 ساله. - اجرای کامل ماده 65 قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور و ماده 27 قانون چگونگی اداره مناطق آزاد درخصوص تعیین مدیران عامل مناطق آزاد به نمایندگی دولت به‌عنوان بالاترین مقام منطقه و واگذاری کلیه وظایف، اختیارات و مسئولیت‌های دستگا‌ه‌های اجرایی دولتی مستقر در مناطق آزاد به‌استثنای نهادهای دفاعی و امنیتی به آن‌ها. - تسریع در احداث و تکمیل تأسیسات زیرساختی پروژه‌های بین‌المللی ترانزیتی کشور در محورهای شمال- جنوب و شرق- غرب، شامل بنادر، خطوط راهآهن، بزرگراه‌ها و ... به‌عنوان یک مزیت مهم برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در زمینه توسعه فعالیت‌های ترانزیتی و تجاری. - با توجه به تأثیر بسیار زیاد وجود زیرساخت‌های لازم ازجمله فرودگاه، بنادر، راهآهن، بزرگراه و جاده‌های ارتباطی و نیروگاه‌های برق و ... در مناطق آزاد برای جذب و عملکرد موفق سرمایه‌گذاران خارجی و داخلی در مناطق آزاد کشور... هزینه احداث آن‌ها از محل بودجه عمومی کشور تأمین شود. - لایحه الحاقی قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری- صنعتی
صادرات تولیدات داخل را فراهم آورند و هم اینکه با تأمین نیازهای وارداتی کشور به‌ویژه در حوزه تکنولوژی ایران را به قدرتی اقتصادی در سطح اقتصاد جهانی تبدیل نمایند. منطقه آزاد چابهار با پوشش‌دادن دو کشور افغانستان و پاکستان و نیز منطقه قفقاز و آسیای میانه می‌تواند سکوی رشد اقتصادی منطقه شرق کشور باشد و توجه بازیگران اقتصادی منطقه‌ای و بین‌المللی را به معطوف به ایران نماید. با توجه به این مقدمه در این مقاله تلاش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و نیز مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل و تبیین موضوع نقش و تأثیر مناطق آزاد در اقتصاد ایران با تأکید بر منطقه آزاد چابهار با تلاش برای ارائه مدلی فرامنطقه‌ای برای اقتصاد ایران پرداخته شود. ، چابهار ، واردات کالا ، مناطق آزاد ، مناطق آزاد تجاری - صنعتی
صادرات در حوزه اسکاپ (ESCAP) دارد. براساس بررسی که توسط کمیسیون اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل برای آسیا و حوزه اقیانوس آرام (ESCAP) در سال 1992 انجام گرفته است، همه کـشورهای ایـن منطقـه بـه‌منظـور توسـعه صـادرات کالاهای صنعتی و بهطور کل برون‌گرایی اقتصاد خود از سیستم‌های تـشویق صـادرات تقریبـاً مـشابهی استفاده کرده‌اند که درجه کارایی آن‌ها یکسان نبوده است. از سال 1995 متعاقب تأسیس «سازمان جهانی تجـارت» (WTO) تعـدادی از کـشورهای پیـشرو در عرصه صادرات (ازجمله کره جنوبی، چین، مالزی، تایلند، سـنگاپور و منطقـه اداری ویـژه هنـگ کنـگ)، سیستم‌های تشویق صادرات خود را تا حدود زیادی با مقررات سازمان تجارت
صادرات» یا منـاطق آزاد تجاری- صنعتی است. شناخت تنگناها و موانع جذب و گسترش سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد، چشم‌انـداز روشـنی از عوامل مؤثر بر جذب و گسترش سرمایه‌های خارجی ارائه می‌کند. پس از شناسایی عوامل مؤثر بر جذب سرمایه در مناطق آزاد، اولویت‌بندی و تعیین میزان نقش هر یک از عوامل اثرگذار بـر جـذب سرمایه می‌تواند اقدامی مفید و مناسب پیش روی سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان قرار دهد که ایـن کـار انجام شده است. برای اولین‌بار با استفاده از تکنیک ریاضی تعدیل شده AHP منطقه مورد بررسی این پژوهش، منطقه آزاد چابهار است. نتایج تحقیق مبین این نکته اسـت که فقدان
قبل اضافه شدند. در ماده یک قانون چگونگی ایجاد مناطق آزاد تجاری – صنعتی کشور، اهداف موردنظر از تشکیل این مناطق به این شرح بیان شده است: «تسریع در انجام امور زیربنایی، عمران و آبادانی و رشد و توسعه اقتصادی، انجام سرمایه‌گذاری های داخلی و خارجی، افزایش درآمدهای عمومی، ایجاد اشتغال سالم و مولد، تنظیم بازار کار و نیروی انسانی، حضور فعال در بازارهای جهانی و منطقه ای، تولید و صادرات کالا». ، ، مناطق آزاد ، مناطق آزاد تجاری - صنعتی ، منطقه آزاد ، گزارش عملکرد ، برنامه چهارم توسعه ، عملکرد مناطق آزاد ، عملکرد مناطق آزاد تجاری- صنعتی کشور در چهار سال اول برنامه چهارم توسعه ، ،