بانک اطلاعات یکپارچه و تخصصی از قوانین، مقررات، برنامه و بودجه، طرح های جامع، مزیت ها و فرصت های سرمایه گذاری و ... برای تسهیل و توسعه فعالیت ، سرمایه گذاری و کسب و کار در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی
منطقه منظور شده و آن‌ها را از سرزمین اصلی متمایز می‌سازد. این مطالعه به‌منظور آشنایی با مفهوم قوانین و چالش‌های مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در ایران انجام شده است. آنچه درخصوص چالش‌های فعلی مناطق آزاد و ویژه جمهوری اسلامی ایران وجود دارد در دو بخش قوانین این مناطق و زیرساخت‌های آن‌ها مطرح است که هر دو از طریق اصلاح قانون تا حدودی زیادی قابل رفع خواهد بود. لذا مطالعه پیشِ رو می‌تواند دراین‌راستا مفید فایده واقع شده و ضمن ارائه وضعیت موجود از مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در ایران راهنمای مناسبی در جهت کمک به رشد و توسعه
اصلی مقاله این است که آیا بنادر دریایی و منطقه آزاد چابهار از وزن ژئوپلیتیکی لازم در راستای افزایش قدرت ملی جمهوری اسلامی ایران برخوردار است؟ در پاسخ به پرسش اصلی پژوهش، این فرضیه مطرح است که به‌تبع موقعیت ژئوپلیتیکی کم‌نظیر بنادر دریایی و منطقه آزاد چابهار در صورت حصول واقعی توسعه، دارای سه سطح از توانمندی‌های ملی، منطقه‌ای و جهانی است. در سطح ملی توسعه چابهار مدخل و میان‌بری بر توسعه پایدار و همه جانبه استان محروم، آسیب‌پذیر و بحران‌خیز سیستان و بلوچستان است. در سطح منطقه‌ای همسایگی چابهار با افغانستان و جمهوری‌های محصور در خشکی آسیای مرکزی، ضمن
منطقه آزاد مورد توجه قرار گرفت. در این راستا سه هدف اصلی مناطق آزاد شامل پایگاه انجام اصلاحات اقتصادی و تجاری، دسترسی به سرمایه و مناسبات آزاد با اقتصاد جهانی، ارتقاء سطح صادرات غیر نفتی کشور برای بندر چابهار تعریف شد. در حال حاضر نیز برخی سرمایه‌گذاری‌های زیربنایی در این منطقه به بهره‌برداری رسیده و جایگاه این بندر در توسعه اقتصادی کشور مشخص شده است ولی وجود مشکلات متعدد، دستیابی به اهداف اقتصادی آن منطقه را با چالش مواجه نموده است. این مشکلات را در قالب مسائل ساختاری مربوط به سیاست‌گذاری‌ها، قوانین و مقررات و مانند آن و همچنین مشکلات
است. در این نوشتار سعی خواهد شد پس از ارائه تعریف منطقه آزاد به بررسی تجارب کشورها پرداخته و ویژگی‌ها و مشخصه‌های اصلی لازم برای یک بندر آزاد ترسيـم شود، سپس به بررسی امکانات جغرافیائی تسهیلات زیربنایی و منابع طبیعی مناطق آزاد جمهوری اسلامی به‌منظور تأسیس صنایع مختلف خواهیم پرداخت، آنگاه تحلیل هزینه فایده از مناطق مزبور به‌عمل آورده و فصل آخر به نتیجه‌گیری و ارائه پیشنهادات اختصاص خواهد یافت. ، وزارت امور اقتصادی و دارایی ، ، مناطق آزاد ، مناطق آزاد تجاری - صنعتی ، ایجاد مناطق آزاد ، طرح ، پژوهش ، اقتصاد ، ارزیابی ، وزارت امور اقتصادی و دارایی ، طرح ارزیابی اقتصادی مناطق آزاد تجاری- صنعتی ، ،
منطقه آزاد چابهار به منظور ارائه مدلی فرامنطقه‌ای برای اقتصاد و سیاست خارجی ایران می‌پردازد، به‌قلم علی ابراهیمی و حیدر لطفی و به همتِ فصلنامه علمی-پژوهشی جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای) منتشر شده است. ، مناطق آزاد فارغ از پیچیدگی‌های دست‌وپاگیر بوروکراتیک و نیز تعرفه‌ها و قوانین و مقررات سخت‌گیرانه تجاری و سیاسی نقش مهمی در نقل‌وانتقال کالا و تکنولوژی در دنیای اقتصاد بازی می‌کنند. سؤال اصلی مقاله این است که به طور کلی مناطق آزاد و به ویژه منطقه آزاد چابهار در اقتصاد ایران چه اهمیتی دارند و اینکه چگونه میتوان با استفاده از این مناطق به مدلی فرامنطقه‌ای برای اقتصاد
منطقه آزاد اقتصادی بنابه تعریف به منطقه‌ای اطلاق می‌شود که از شمول برخی مقررات سرزمین اصلی خارج بوده و دارای قوانین سهل‌گیرانه به‌خصوص در زمینه تجارت است. بااین‌حال بسته که هدف ایجاد منطقه قوانین متفاوتی در مناطق آزاد و ویژه در نقاط مختلف جهان حاکم است. مناطق آزاد اقتصادی به طور معمول با وضع قوانین سهل‌گیرانه تجاری به‌منظور جذب سرمایه‌گذاری خارجی و گسترش روابط تجاری ایجاد می‌شوند. در کشور ما نیز تأسیس مناطق آزاد به‌عنوان یکی از عوامل رشد و توسعه منطقه‌ای و ملی از سال‌های برنامه اول توسعه در قالب تبصره‌های «19» و «20» ماده واحده آن مورد نظر