مرجع اطلاعات جامع و مشاوره مناطق «آزاد» و «ویژه اقتصادی»

توسعه پایدار در اجتماعات محلی، تحقق نیافته است. بخش‌هایی مانند آموزش، بهداشت، زیرساخت‌ها و امکانات زیربنایی نسبت به قبل از ورود صنعت به منظقه، بهبود یافته‌اند، اما در حوزه‌های دیگر بهبود ملاحظه نمی‌گردد و گاهی آثار منفی دیده می‌شود. وضعیت اشتغال و معیشت پایدار بومیان، چندان مطلوب نیست. در حوزه محیط زیست و کشاورزی، آلودگی‌ها و افت تولید دیده می‌شود. همچنین در حوزه‌های اجتماعی، آسیب‌های مختلف و تبعیض‌های گوناگون اتفاق افتاده است. ، موسی عنبری و احمد ملاکی ، انرژی پارس ، منطقه ویژه اقتصادی ، منطقه ویژه ، عسلویه ، اجتماعات محلی ، توسعه پایدار محلی ، توسعه صنعتی ، توسعه نامتوازن ، قطب رشد ، بررسی آثار اجتماعی قطب‌های

توسعه پایدار قشم محیطی به سوی یک جزیره زیست (اکوآیلند) با هدف بهبود معیشت مردم محلی، حفاظت از منابع طبیعی جزیره و ترویج جزیره دوستدار محیط زیست تهیه و در سال ۱۳۹۷ منتشر شد.   ، سازمان همکاری‌های بین‌المللی ژاپن (JICA) ، قشم ، طرح جامع ، منطقه آزاد ، هرمزگان ، توسعه پایدار ، توسعه پایدار محلی ، منطقه آزاد قشم ، جزیره قشم ، ژئوپارک قشم ، ژئوپارک ، خلیج فارس ، جایکا ، jica ، جزیره زیست محیطی ، اكوآیلند ، جنگلهای حرا ، میراث فرهنگی ، طرح جامع توسعه پایدار جامعه محور جزیره قشم به سوی جزیره زیست محیطی در جمھوری اسلامی ایران - جلد ۱: خلاصه گزارش ، طرح جامع توسعه پایدار جامعه محور جزیره قشم به

داخلی حدودا 30 برابر مسافران خارجی بوده اند. و تحلیل پرسش‌نامه‌ها نشان داد که توسعه گردشگری به‌عنوان یک معضل زیست‌محیطی محسوب می شود. فراوانی ساخت‌وسازها در سواحل این جزیره که بیش از ظرفیت اراضی است، علاوه بر گسترش بی‌رویه و ناهمگون افقی سبب آلودگی منابع آب گردیده است و در پایان برای رسین به توسعه پایدر سواحل مدل گردشگری و محیط را پیشنهاد می‌کنیم. ، دبیرخانه همایش ملی خلیج فارس ، قشم ، مناطق آزاد ، مناطق آزاد تجاری - صنعتی ، منطقه آزاد ، توسعه پایدار ، توسعه پایدار محلی ، توسعه گردشگری ، گردشگری ، منطقه آزاد قشم ، جزیره قشم ، گردشگری ساحلی ، اثرات زیست محیطی ، پیامدهای زیست محیطی قشم ، ، ،

توسعه پایدار محلی ایفا می‌کند. این صنعت از طریق ترکیب همزمان منابع داخلی و خارجی، منافع اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و فرهنگی زیادی را برای فضاهای جغرافیایی به همراه دارد. امروزه نهادهای متولی صنعت گردشگری در سراسر دنیا، به امور گردشگری در طبیعت و در ورای آن به لزوم حفظ محیط زیست بیش از هر زمان دیگر اذعان دارند. به طور کلی، هدف از این پژوهش بررسی و شناسایی پتانسیل‌های طبیعی و فرهنگی و تاریخی منطقه قشم است و برای برنامه‌ریزی و توسعه آتی گردشگری آن راهکارهایی ارائه گردیده است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع، توصیفی ـ تحلیلی

پایدار پدید خواهد آمد. مطابق کنوانسیون کیوتو، منطقه آزاد اقتصادی عبارتست از: "قسمتی از سرزمین اصلی است که مبادلات کالا در آن فراتر از محدودیت‌های موجود در سرزمین اصلی در نظر گرفته شده و مقید به قوانین گمرکی و مالیاتی سرزمین اصلی نیستند". در لغت‌نامه بزرگ اقتصادی[10] نیز مناطق آزاد این‌گونه تعریف شده‌اند: "منطقه محدودی از سرزمین اصلی است با شرایط خاص و ترجیحی اقتصادی در مواردی مانند قوانین گمرکات، مالیات‌ها، شروط اجاره، اجازه اقامت نیروی کار و موضوعاتی نظیر آن که برای بنگاه‌ها در نظر گرفته می‌شود".[11] بر اساس تعریف بانک جهانی، "منطقه آزاد تجاری قلمرو معینی است که غالبا در محدوده یک بندر یا در مجاورت آن قرار گرفته و در آن تجارت آزاد با سایر نقاط جهان مجاز شناخته شده است". همچنین مطالعه تجربه سایر کشورها نشان می‌دهد که در اغلب کشورها ابتدا منطقه ویژه اقتصادی به عنوان نوعی از مناطق آزاد اقتصادی شکل گرفته و در مراحل بعدی، منطقه آزاد تجاری یا منطقه پردازش صادراتی درون همین مناطق ویژه اقتصادی شروع به فعالیت نموده است و بنگاه‌های تولیدی مستقر در این مناطق با ابزارهای مختلفی، جهت صادرات محصولات تولیدی خود به دیگر کشورها تشویق می‌شوند (سیروئن[12]، 2014).[13] یونیدو[14] (UNIDO) مناطق آزاد را وسیله‌ای برای تشویق توسعه صنعتی با هدف صدور کالاهای صنعتی می‌داند. آنکتاد[15] (UNCTAD) معتقد است ساختار فعلی تجارت جهانی به زیان کشورهای توسعه نیافته است و مناطق آزاد ابزاری برای دگرگونی این ساختار به نفع کشورهای مذکور است. سازمان تجارت جهانی (WTO) مناطق آزاد را ابزاری برای گسترش تجارت بین‌الملل و یاری دهنده توسعه می‌داند.[16] اهداف مناطق ویژه اقتصادی (SEZs) از منظر کشور­های در حال توسعه عبارت است از: تقویت صادرات، ارزآوری، ایجاد اشتغال، جذب سرمایه­گذار مستقیم خارجی، بهره­برداری از منابع طبیعی، صنعتی شدن، توسعه منطقه­ای، قانون زدایی از صنایع صادراتی، آزمون سیاست بازار آزاد، اهداف سیاسی، نوآوری در تکنولوژی، درآمد­های مالیاتی، متنوع‌سازی بخش­ها و تخصص‌گرایی.[17] و اما مناطق آزاد کشور ترکیه نیز با تمرکز بر اهدافی نظیر توسعه تولید، صادرات، فناوری و تجارت بین‌المللی ایجاد شدند؛ مشوق‌ها، معافیت‌ها و امتیازات موجود در قانون و مقررات مناطق آزاد کشور ترکیه نیز ناظر به توسعه اهداف مذکور است. مطابق ماده 1 قانون مناطق آزاد ترکیه مصوب سال 1985، هدف از تاسیس و فعالیت این مناطق عبارتند از: افزایش سرمایه‌گذاری و تولید صادرات محور؛ سرعت بخشیدن به ورود فناوری و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی به ترکیه؛ هدایت فعالیت‌های اقتصادی به سمت صادرات؛ توسعه‌ی تجارت بین‌المللی و بهبود عملکرد ترکیه در سطح تجارت جهانی. جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) یکی از اهداف اولیه‌ی ایجاد مناطق آزاد در ترکیه به شمار می‌آید. به‌طور مشخص هدف از جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در مناطق آزاد ترکیه، افزایش رقابت‌پذیری بنگاه‌های داخلی حاضر در این مناطق آن هم از طریق همکاری با بنگاه‌های خارجی و دستیابی به فنآوری‌های سطح بالا و دانش تجربی، تعریف شده است.[18] مناطق آزاد به منظور افزایش حجم تجارت و صادرات برخی از فعالیت‌های صنعتی و تجاری نسبت به سایر نقاط کشور، فضای تجاری مناسب و انعطاف پذیرتری را ارائه می‌دهند. با هدف افزایش و ارتقای سرمایه‌گذاری و تولید صادرات‌محور، حدود 18 منطقه آزاد از سال 1985 به بهره‌برداری رسید. به طور کلی، مناطق آزاد به عنوان مکان‌های ویژه‌ای در داخل کشور تعریف می‌شوند که (اقلام موجود در آن) خارج از قلمرو گمرکی تلقی می‌شوند. مناطق آزاد محدوده‌هایی محصور هستند که در آنها رفتار نظارت ویژه‌ای برای کاربران[19] فعال به منظور ارتقای صادرات کالا و خدمات وجود دارد.[20] با عنایت بر تاکید مناطق آزاد ترکیه بر صادارت، مناسب است راهبردهای صادراتی این کشور را هم مورد بررسی قرار دهیم. وزارت بازرگانی کشور ترکیه در سندی حدودا یک صفحه‌ای، راهبردهای صادراتی کشور ترکیه در سال 2023 را تشریح نموده است؛ در این سند، جایگاه ترکیه بین 10 اقتصاد برتر جهان، دارای 1.5 درصد حجم تجارت جهانی و با 80 درصد نسبت صادرات به واردات تصویر شده است. این سند راهبرد و چشم‌انداز بلند مدتی برای بخش‌های تولید و صادرات ترکیه در نظر دارد؛ عناصر اساسی این استراتژی انتقال تولید از بخش‌های با فناوری پایین به بخش‌های با ارزش افزوده بالا و دستیابی به سرمایه‌گذاری‌های جدید در بخش‌های با فناوری پیشرفته است. به طور خلاصه، "استراتژی صادرات ترکیه برای سال 2023" به‌منظور پاسخگویی به تقاضاهای امروز و آینده محیط تجاری، ساختار صادراتی مدرن و منعطف مبتنی بر فناوری پیشرفته و تحقیق و توسعه را از طریق نوسازی ساختار صادرات ترکیه هدف قرار داده است. برخی از اقدامات اساسی کشور ترکیه برای دستیبابی به این اهداف عبارتند از: انجام پروژه‌های تحقیق و توسعه به منظور افزایش ظرفیت صادرات بخشی؛ اجرای استراتژی تنوع بخشی در ترکیب صادرات؛ تمرکز فعالیت‌های تجاری در بازارهای هدف؛ افزایش ظرفیت صادراتی صنایع کوچک و متوسط (SMEها)؛ افزایش تعداد برندهای جهانی ترکیه در جهان؛ تامین نهاده‌های حیاتی برای صادرات؛ ایجاد خوشه‌های بخشی برای رقابت‌ در بازارهای بین‌المللی؛ بهبود امکانات لجستیکی ترکیه؛ توسعه ابزارهای مالی صادرات جدید. آشنایی با مناطق آزاد ترکیه بررسی اسناد و مطالعات نشان می‌دهد تعداد مناطق آزاد ترکیه در سال‌های خیر، متغیر بوده است؛ در سال 2004 تعداد 21 منطقه، سال 2018 تعداد 19 منطقه و در سال 2022 تعداد 18 منطقه آزاد در کشور ترکیه معرفی شده‌اند. در برخی از گزارش‌ها نظیر گزارش سال 2019 آنکتاد، تعداد مناطق آزاد یا ویژه اقتصادی در ترکیه تا 102 منطقه نیز بر شمرده شده است اما بررسی منابع و درگاه رسمی وزارت بازرگانی و مناطق آزاد این کشور نشان می‌دهد در حال حاضر 18 منطقه آزاد فعال در ترکیه فعالیت می‌نمایند؛ جدول زیر مناطق آزاد فعال کشور ترکیه در سال 2022 و زمان تاسیس هر منطقه را نمایش می‌دهد.   جدول 1 - مناطق آزاد کشور ترکیه ردیف منطقه آزاد نام لاتین سال تاسیس (میلادی) 1 مرسین MERSIN FREE ZONE 1985 2 آنتالیا ANTALYA FREE ZONE 1985 3 اژه AEGEAN FREE ZONE 1987 4 فرودگاه آتاتورک استانبول ISTANBUL ATATURK AIRPORT FREE ZONE 1990 5 ترابزون TRABZON FREE ZONE 1990 6 تارکیا استانبول ISTANBUL THRACE FREE ZONE 1990 7 آدانا – یومورتالیک ADANA YUMURTALIK FREE ZONE 1992 8 صنعتی و تجاری استانبول ISTANBUL INDUSTRY & TRADE FREE ZONE 1992 9 سامسون SAMSUN FREE ZONE 1995 10 اروپا EUROPE FREE ZONE 1996 11 ریزه RIZE FREE ZONE 1997 12 کایسری KAYSERI FREE ZONE

بررسی چگونگی تأثیر طراحی محیطی بومی بر گردشگری روستایی (نمونه موردی: منطقه ارس) ، مطالعه و پژوهش ، مقاله پژوهشی حاضر که به بررسی چگونگی تأثیر طراحی محیطی بومی بر گردشگری روستایی (نمونه موردی: منطقه ارس) می‌پردازد، به‌قلم ابراهیم عطازاده و مهناز محمودی زرندی و به همتِ فصلنامه پژوهش در علوم، مهندسی و فناوری منتشر شده است. ،  قراردادهای ساخت، منطقه آزاد تجاری ارس به‌دلیل بهره‌مندی از موقعیت ویژه اقتصادی، قرارگیری در نقطه صفر مرزی، تنوع اقلیمی و طبیعی، تنوع جاذبه‌های متعدد فرهنگی-تاریخی، طبیعی، ورزشی، صنعتی، جغرافیایی و قرارگیری در مسیر مبادلات تجاری با کشورهای اروپایی و جاده ترانزیت شمال غرب کشور

در مناطق آزاد تجاری-صنعتی»، «چالش توسعه اقتصاد ملی از طریق مناطق آزاد تجاری-صنعتی»، «چالش توسعه پایدار در مناطق آزاد تجاری-صنعتی»، «چالش واگذاری زمین در مناطق آزاد تجاری-صنعتی»، «چالش توسعه اکوسیستم فناوری و نوآوری در مناطق آزاد تجاری-صنعتی» و «چالش جذب سرمایه‌گذار در مناطق آزاد تجاری-صنعتی» توسط مدرسه حکمرانی شهید بهشتی انجام و منتشر شده است. ،   ، مدرسه حکمرانی شهید بهشتی ، ، مناطق آزاد ، مناطق آزاد تجاری - صنعتی ، منطقه آزاد ، پژوهش ، مقاله ، مطالعه ، صادرات ، حکمرانی ، جوامع محلی ، مزایا ، واردات ، مدیریت مناطق آزاد ، اقتصاد ملی ، توسعه پایدار ، واگذاری زمین ، اکوسیستم فناوری ، جذب سرمایه گذار ، مدرسه حکمرانی شهید بهشتی ، ، ،

بررسی جایگاه مناطق آزاد تجاری جزیره قشم در توسعه پایدار و امنیت اجتماعی ، مطالعه و پژوهش ، مقاله پژوهشی حاضر که به بررسی جایگاه مناطق آزاد تجاری جزیره قشم در توسعه پایدار و امنیت اجتماعی می‌پردازد، به‌قلم ابراهیم رستم گورانی، مریم بیرانوندزاده، سیددانا علی‌زاده و مهدی حشمتی جدید و به همتِ دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی آمایش سرزمین منتشر شده است. ، منطقه آزاد قشم با سابقه تأسیس21 ساله توانسته در زمینه‌­های مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی فعالیت­‌های درخور توجهی داشته باشد. تا قبل از ایجاد منطقه آزاد در جزیره، شاخص‌­های توسعه (اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست­محیطی) در کمترین مقدار قرار داشت. این

نقش مناطق آزاد تجاری صنعتی در توسعه اقتصاد ملی ، مطالعه و پژوهش ، مقاله پژوهشی حاضر که به نقش مناطق آزاد تجاری صنعتی در توسعه اقتصاد ملی می‌پردازد، به‌قلم کوروش بروجی و به همتِ دبیرخانه اولین همایش ملی توسعه پایدار دریا محور با حمایت دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر در سال 1393 منتشر شده است. ، موفقیت و یا شکست هر سیستم اقتصادی شاید یکی از راه‌هایی باشد که ما را به سوی انتخاب نظامی استوار و پیروز رهنمود می سازد و می‌توان از آن به‌عنوان یک نقشه راه در جهت برطرف‌نمودن چالش‌ها و خلاهای موجود و یا تقویت‌نمودن ساختارها و

جذب سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد تجاری - صنعتی ، مطالعه و پژوهش ، این گزارشِ سیاستی، شامل سرفصل‌های «مناطق ویژه اقتصادی»،‌ «مناطق آزاد تجاری»، «مروری بر مبانی نظری و شواهد تجربی در خصوص تجارت آزاد»،‌ « عوامل کلیدی در موفقیت مناطق ویژه اقتصادی و آزاد تجاری»، «مروری بر تجربه کشور چین و بررسی دلایل موفقیت آن» و «معرفی و آسیب‌‌شناسی عملکرد مناطق ویژه اقتصادی و آزاد تجاری کشور»، توسط گروه علم و فناوری مدرسه حکمرانی شهید بهشتی تهیه و منتشر شده است. ، توسعه اقتصادی نیازمند سرمایه‌گذاری در بخش‌ها و فعالیت‌های مختلف اقتصادی است. بدون سرمایه‌گذاری در طرح‌های زیربنایی و روبنایی نمی‌توان انتظار گسترش اشتغال