بانک اطلاعات یکپارچه و تخصصی از قوانین، مقررات، برنامه و بودجه، طرح های جامع، مزیت ها و فرصت های سرمایه گذاری و ... برای تسهیل و توسعه فعالیت ، سرمایه گذاری و کسب و کار در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی
توسعه اقتصادی کشور، نتوانسته است تأثیر مثبتی بر تجارت بین‌المللی داشته باشد. این تحقیق یک تحقیق کاربردی و روش آن نیز اسنادی است. با عنایت به قدمت کوتاه ایجاد مناطق آزاد تجاری در جهان مطالعات نظری گسترده‌ای در این زمینه وجود ندارد. لذا بخش قابل توجهی از مبانی نظری و روش‌شناسی تحقیق از مقالات لاتین و آمار و اطلاعات مورد نیاز منطقه آزاد کیش نیز از طریق اطلاعات کتابخانه‌ای و دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تهیه گردیده است. ، کیش ، واردات کالا ، مناطق آزاد ، مناطق آزاد تجاری - صنعتی ، منطقه آزاد ، صادرات ، سازمان توسعه تجارت ، تجارت آزاد ، منطقه آزاد کیش ، توسعه صادرات
به مقیاس وسیعی کاهش داده و آن را به سطح متفاوت یا قابل قبول (3 تا %4) در سال برساند صادرات کشور به طور طبیعی قادر خواهد بود که بدون یارانه مستقیم به سیر صعودی ادامه دهد. ، كارگروه بررسی و مطالعـات تطبیقـی تـسهیلات صـادراتی سازمان توسعه تجارت ، ، قانون چگونگی اداره مناطق آزاد ، مناطق آزاد ، مناطق آزاد تجاری - صنعتی ، مناطق آزاد جدید ، صادرات ، تسهیلات صادراتی ، مشوق ، سازمان توسعه تجارت ، حمایت ، مطالعه تطبیقی ، مشوق سرمایه گذاری ، اندونزی ، بنگلادش ، مالزی ، تایلنـد ، چـین ، هندوسـتان ، ترکیـه ، اسـپانیا ، ایرلند ، آرژانتین ، مکزیک ، برزیل ، بررسی چگونگی اعطای حمایت ها و مشوق های صادراتی در دوازده كشور منتخب جهان ، ،
تجارت جهانی به زیان کشورهای توسعه نیافته است و مناطق آزاد ابزاری برای دگرگونی این ساختار به نفع کشورهای مذکور است. سازمان تجارت جهانی (WTO) مناطق آزاد را ابزاری برای گسترش تجارت بین‌الملل و یاری دهنده توسعه می‌داند.[16] اهداف مناطق ویژه اقتصادی (SEZs) از منظر کشورهای در حال توسعه عبارت است از: تقویت صادرات، ارزآوری، ایجاد اشتغال، جذب سرمایهگذار مستقیم خارجی، بهرهبرداری از منابع طبیعی، صنعتی شدن، توسعه منطقهای، قانون زدایی از صنایع صادراتی، آزمون سیاست بازار آزاد، اهداف سیاسی، نوآوری در تکنولوژی، درآمدهای مالیاتی، متنوع‌سازی بخشها و تخصص‌گرایی.[17] و اما مناطق آزاد کشور ترکیه نیز با تمرکز
سازمان شامل جذب و توسعه سرمايهگذاري، تسهيل توليد و تجارت، اشتغالزايي، افزايش صادرات غيرنفتي، توسعه زيرساختهاي منطقه، ارتقاي متوازن اندازه تجارت خارجي، جذب و توسعه فناوريهاي نوين، تنوع بخشيدن به روشهاي تأمين منابع مالي مورد نياز توسعه منطقه با تأكيد از خارج و اهداف مصرح در ماده (۱) قانون چگونگي اداره مناطق آزاد است. تبصره - تحقق اهداف منطقه در چهارچوب طرح جامع مبتني بر گرايش مطالعه شده است. ماده 6- اركان سازمان به شرح زير است: الف - مجمع عمومي. ب - هيئت مديره. پ - مديرعامل و رييس هيئت مديره. ت - بازرس يا بازرسان قانوني. ماده 7- هيئت وزيران نماينده صاحب سهام
سازمان شامل جذب و توسعه سرمايه گذاري، تسهيل توليد و تجارت، اشتغال زايي، افزايش صادرات غيرنفتي، توسعه زيرساخت هاي منطقه، ارتقاي متوازن اندازه تجارت خارجي، جذب و توسعه فناوري هاي نوين، تنوع بخشيدن به روش هاي تأمين منابع مالي مورد نياز توسعه منطقه با تأكيد از خارج و اهداف مصرح در ماده (۱) قانون چگونگي اداره مناطق آزاد است. تبصره - تحقق اهداف منطقه در چهارچوب طرح جامع مبتني بر گرايش مطالعه شده است. ماده 6 - اركان سازمان به شرح زير است: الف – مجمع عمومي. ب – هيئت مديره. پ - مديرعامل و رئيس هيئت مديره. ت - بازرس يا بازرسان قانوني. ماده 7 – هيئت
مروری بر تجربه مناطق آزاد و ویژه اقتصادی جهان - کشور آمریکا ، مطالعه و پژوهش ، گزارش کارشناسی حاضر که تجربه مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در آمریکا را بررسی می‌کند، به‌قلم محمدحسام محمدی فرد و سامان پناهی و به همتِ دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی منتشر شده است. ، بررسی تجربه مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در سایر کشورها و توجه به رویکردهای تعمیم‌پذیر، می‌تواند در ارزیابی و قاعده‌گذاری مناسب در حوزه مناطق آزاد و ویژه ایران، مؤثر واقع شود. در سلسله گزارش‌های «مروری بر تجربه مناطق آزاد و ویژه اقتصادی جهان» که تا پیش از این به تجربه
تجارت بین‌المللی (صادرات و واردات)، ترانزیت کالا، گردشگری و انتقال فناوری به‌منظور دستیابی به توسعه پایدار و همه‌جانبه اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و فناوری در حال فعالیت یا ایجاد هستند و مناطق آزاد ایران نیز از این قاعده مستثنا نیستند؛ اما اینکه این مناطق به چه میزان در تحقق اهداف ازپیش‌تعیین‌شده و بهرهبرداری از ظرفیت‌های خود موفق‌اند و در مقایسه با رقبای داخلی و خارجی خود در چه جایگاهی قرار دارند موضوعی است که ارزیابی عملکرد مناطق آزاد را ضروری می‌نماید؛ چراکه از یک‌سو، در صورت آگاهی از وضعیت فعلی و آسیب‌شناسی اقدامات انجام گرفته در مناطق آزاد و شناخت نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها و از سوی دیگر، رصد و پایش رویکردهای آینده و استراتژی‌های توسعه‌ای رقبای منطقهای و بین‌المللی و الگوگرفتن از نمونه‌های موفق بین‌المللی، می‌توان راهبردهایی را برای توسعه مناطق آزاد کشور با نگاهی به تغییر و تحولات آینده تدوین نمود. در این پژوهش، در گام اول با استفاده از آمارها و گزارش‌های رسمی، اطلاعات مربوط به شاخص‌های عملکردی مناطق آزاد ازجمله سرمایه‌گذاری خارجی و داخلی محقق شده، ارزش تولیدات و صادرات طی سالهای 1392 تا 1399 گردآوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در گام دوم، به‌منظور آسیب‌شناسی و شناخت عوامل عدم موفقیت مناطق آزاد در دستیابی به اهداف تعیین‌شده و احصاء راهکارهای مورد نیاز برای حصول اهداف، از روش مطالعات میدانی و مصاحبه با خبرگان اعم از مدیران و معاونین فعلی و سابق مناطق آزاد کشور، کارشناسان، فعالان و نمایندگان بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران در مناطق آزاد و صاحب‌نظران برجسته در حوزه سیاست‌گذاری و مدیریت استراتژیک بهره گرفته شد. یافته‌های مربوط به گام اول پژوهش، بیانگر عملکرد ضعیف و غیرقابل‌قبول آن‌ها در شاخص‌های مورد نظر در مقایسه با مناطق آزاد دیگر کشورهای جهان و همچنین سرزمین اصلی ایران است. مناطق آزاد ایران در شاخص سرمایه‌گذاری خارجی 1/7 درصد، در شاخص صادرات کمتر از 1 درصد و در تولید حداکثر 3/1 درصد، در شاخص سرمایه‌گذاری داخلی 0/1 درصد در مقایسه با سرزمین اصلی مؤثر هستند. در حالیکه در شاخص سرمایه‌گذاری خارجی، مناطق آزاد کشورهای مالزی، کره جنوبی و چین به ترتیب 72 درصد، 28 درصد و 19 درصد و در شاخص صادرات، کشورهای چین، مالزی، هند و امارات به ترتیب 75درصد، 49 درصد، 26 درصد و 30 درصد در اقتصاد کشور نقش‌آفرینی می‌کنند. در عملکرد مناطق آزاد کشور کاملاً مشهود است که این مناطق، فاصله زیادی با اهداف مورد نظر خود دارند و ادامه مسیر فوق نمی‌تواند نتایج مثبت مورد انتظار منطبق با اهداف را برای ایران ترسیم کند؛ اما قطعاً بدترین نتیجه‌گیری آن خواهد بود که حیطه عملکرد مناطق آزاد و امتیازات آن‌ها را محدود کنیم. همچنین ضروری است موانع موجود شناسایی و مرتفع و همچنین راهکارهای توسعه پس از شناسایی، اجرایی شوند تا مناطق آزاد کشور با توجه به وجود منابع سرشار انسانی، مادی و ظرفیت‌های بالقوه مالی و موقعیت استثنایی ژئوپلیتیک خود، بالأخص قرارگرفتن در شاه‌راه ارتباطات بین‌الملل در بین‌قاره‌های اروپا، آسیا و آفریقا و کریدورهای شمال- جنوب و شرق- غرب، نقش‌آفرینی ممتازی در توسعه و پیشرفت کشور داشته باشند. پس از گردآوری داده‌ها و اطلاعات، بیست‌وچهار عامل عدم موفقیت مناطق آزاد کشور شناسایی و در دو گروه اصلی، عوامل درونی (شامل دو گروه فرعی، عوامل ساختاری با چهار عامل و عوامل عملکردی با شش عامل) و عوامل بیرونی (شامل سه گروه فرعی، عوامل ناشی از اقدامات و اعمال قدرت نهادهای قانونی و تصمیم‌گیر داخلی کشور با نه عامل، عوامل ناشی از اقدامات با منشأ خارج از کشور با سه عامل و عوامل مرتبط با شرایط عمومی اقتصادی کشور با دو عامل) تقسیم شد. سپس به عنوان یافته‌های پژوهش، مهم‌ترین پیشنهادها برای توسعه و ارتقای عملکرد مناطق آزاد کشور، احصاء شده از پاسخ خبرگان متناسب با هریک از عوامل مؤثر درونی و بیرونی که در عدم موفقیت مناطق آزاد به اهداف مورد نظر مؤثر بودند به تفکیک ارائه گردید که بهطور خلاصه از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: - تصویب روند و راهبرد جامع هر یک از مناطق آزاد در شورای عالی مناطق آزاد و تخصصی کردن مناطق آزاد و معین کردن اهداف مشخص برای هر یک از مناطق با توجه به ضرورت، موقعیت و امکانات هر منطقه. - تصویب آئین‌نامه جدید معافیت مالیاتی مناطق آزاد که در آن بر اساس روند و راهبرد جامع و اهداف هر یک از مناطق، مقدار، زمان و نوع معافیت فعالیت‌های مشمول معافیت مالیاتی در هریک از مناطق را تعیین می‌کند در قالب برنامه هفتم توسعه و یا احکام دائمی برنامه‌های توسعه... و منع تغییر آن در یک بازه زمانی 25 ساله. - اجرای کامل ماده 65 قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور و ماده 27 قانون چگونگی اداره مناطق آزاد درخصوص تعیین مدیران عامل مناطق آزاد به نمایندگی دولت به‌عنوان بالاترین مقام منطقه و واگذاری کلیه وظایف، اختیارات و مسئولیت‌های دستگا‌ه‌های اجرایی دولتی مستقر در مناطق آزاد به‌استثنای نهادهای دفاعی و امنیتی به آن‌ها. - تسریع در احداث و تکمیل تأسیسات زیرساختی پروژه‌های بین‌المللی ترانزیتی کشور در محورهای شمال- جنوب و شرق- غرب، شامل بنادر، خطوط راهآهن، بزرگراه‌ها و ... به‌عنوان یک مزیت مهم برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در زمینه توسعه فعالیت‌های ترانزیتی و تجاری. - با توجه به تأثیر بسیار زیاد وجود زیرساخت‌های لازم ازجمله فرودگاه، بنادر، راهآهن، بزرگراه و جاده‌های ارتباطی و نیروگاه‌های برق و ... در مناطق آزاد برای جذب و عملکرد موفق سرمایه‌گذاران خارجی و داخلی در مناطق آزاد کشور... هزینه احداث آن‌ها از محل بودجه عمومی کشور تأمین شود. - لایحه الحاقی قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری- صنعتی با هدف تأسیس بانک‌ها و مؤسسات اعتباری خارجی در مناطق آزاد برای تصویب به مجلس شورای اسلامی ارسال شود. همچنین زمینه حضور و فعالیت مؤسسات بیمه خارجی در مناطق آزاد منطبق با ماده 28 الحاقی مصوبه 1378 و تبصره الحاقی ماده 28 مصوب 1388، قانون چگونگی اداره مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور با تصویب هیئت وزیران فراهم شود. ، مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری سازمان
بررسی نقش منطقه آزاد تجاری- صنعتی ارس در ایجاد همگرایی تجاری با کشورهای حوزه CIS، چین و ترکیه ، مطالعه و پژوهش ، مقاله پژوهشی حاضر که به بررسی نقش منطقه آزاد تجاری- صنعتی ارس در ایجاد همگرایی تجاری با کشورهای حوزه CIS، چین و ترکیه می‌پردازد، به‌قلم احمد اسدزاده و فاطمه عبداله زاده نوبریان و به همتِ فصلنامه نظریه‌های کاربردی در اقتصاد منتشر شده است. ، یکی از مهم‌ترین عوامل رشد و توسعه تجارت کشورها توجه به مبادلات منطقه ای از طریق توسعه همگرایی تجاری می‌باشد. در این میان منطقه آزاد تجاری- صنعتی ارس می‌تواند موجبات رشد و توسعه پیوسته در عرصه‌های
توسعه تجارت دوجانبه و روابط اقتصادی و ارتقای همکاری اقتصادی بین طرف‌ها در زمینه‌های مورد علاقه متقابل، تشکیل یک منطقه بزرگ آزاد تجاری (به معنای تسهیل تجاری) بین ایران و اوراسیا، گسترش تجارت و همگرایی اقتصادی بین ایران و اوراسیا، نیاز به گسترش بیشتر روابط متقابل بین طرف‌ها برپایه اعتماد متقابل، شفافیت و تسهیل تجاری؛ حمایت آن‌ها از الحاق سریع به سازمان تجارت جهانی و تصدیق مراتب عضویت ایران و اتحادیه اوراسیا، ایجاد شرایط مناسب برای تشدید همگرایی آن‌ها در نظام تجارت چندجانبه اشاره شده است. ۱. در بررسی و تصویب این موافقتنامه لازم است به آثار و نتایج عملی
سازمان تجارت جهانی و عدم استفاده مطلوب از ظرفیت موافقتنامه های تجاری بین المللی و منطقه ای می تواند در جذب سرمایه گذاری خارجی و شکل گیری تولید صادراتی در کشور موثر باشد. این مناطق به شرط وجود زیر ساخت های فیزیکی و قانونی مناسب با معافیت حقوق و عوارض گمرکی مربوط به مواد اولیه و سایر کالاهای واسطه ای زمینه جذب سرمایه های خارجی را فراهم کرده و به دنبال تحقق اهدافی همچون توسعه صادرات انتقال تکنولوژی ایجاد اشتغال ایجاد درآمدهای ارزی و رشد اقتصادی می باشند. ، مهران ، اردبیل ، دبیرخانه شورای‌عالی ، مناطق آزاد ، مناطق آزاد تجاری - صنعتی ، ایجاد مناطق