این مقاله پژوهشی که به آسیبشناسی طرح‌های توسعه منطقه آزاد کیش با تأکید بر مؤلفه‌های جغرافیایی می‌پردازد، به‌قلم آناهیتا دستمالچی، مجیدولی شریعت پناهی و رحیم سرور و به همتِ فصلنامه علمی-پژوهشی نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی منتشر شده است.
عملکرد جزیره کیش به‌عنوان یک منطقه آزاد و مقصد گردشگری تاکنون توجه صاحب‌نظران را به خود جلب کرده است و اغلب آنها به واسطه مقایسه عملکرد جزیره کیش با مقاصد گردشگری و مناطق آزاد تجاری موفق در دیگر نقاط جهان، بر این عقیده‌اند که منطقه آزاد کیش توانسته است به اهداف مقرر خود دست یابد.
در این راستا پژوهش حاضر تلاش دارد تا توفیق یا عدم‌توفیق در عملکرد طرح‌های توسعه منطقه آزاد کیش با تاکید بر مؤلفه‌های جغرافیایی را بررسی نماید. برنامه‌ریزی برای آسیبشناسی طرح های توسعه منطقه آزاد با تاکید بر مولفه های جغرافیایی در گرو بررسی دقیق و شناخت از منطقه مورد مطالعه و مستلزم دسترسی به مدل‌های برجسته‌ای برای تحلیل برنامه‌ریزی است. در این پژوهش از رهیافت SWOT جهت تعیین مناسب‌ترین استراتژی برای آسیبشناسی طرح‌های توسعه منطقه آزاد با تاکید برمولفه های جغرافیایی استفاده شده است.. مقاله حاضر، از لحاظ هدف به روش کاربردی و از حیث شیوه مطالعه به روش توصیفی-تحلیلی شکل گرفته است. رویکرد حاکم بر این پژوهش از نوع پیمایشی با استفاده از فرآیند مصاحبه و پرسش از کارشناسان و اهل فن انجام شده است. بر اساس نتایج تحقیق، مناسب‌ترین استراتژی برای آسیبشناسی طرح‌های توسعه منطقه آزاد با تاکید بر مؤلفه‌های جغرافیایی، استراتژی (WO) بهره‌مندی از توان سیاسی و مدیریتی جهت هماهنگی سازمان‌های مرتبط با مناطق آزاد، توسعه امکان بالقوه صادرات مجدد به مناطق خلیج فارس و مرکز ترانزیت کالا و ... مناسب است.