مطالعه و پژوهش

مناطق آزاد تجاری و صنعتی: ابزار راهبرد توسعه صادرات در مقایسه با سه کشور دیگر آسیایی

1402/10/30

مقاله پژوهشی حاضر که به مناطق آزاد تجاری و صنعتی به‌عنوان ابزار راهبرد توسعه صادرات در مقایسه با سه کشور دیگر آسیایی می‌پردازد، به‌قلم ابراهیم التجائی و به همتِ فصلنامه علمی پژوهش‌نامه اقتصادی منتشر شده است.

مناطق آزاد یا مناطق پردازش صادرات به عنوان راهکاری برای تغییر جهت کلی اقتصاد از درونگرایی به برون‌گرایی و تجارت آزاد، مورد استفاده اغلب کشورهای رو به رشد قرار گرفته است.

این مقاله با دقت نظر روی این موضوع که منطقه آزاد یا پردازش صادرات در واقع یکی از ابزارهای راهبرد توسعه صادرات است، درصدد است تا با مطالعه تجربه ایجاد مناطق پردازش صادرات در سه کشور آسیایی کره جنوبی، چین و هند و همچنین تجربه در ایران، مقایسه­‌ای اجمالی میان اهداف، بستر شکل­‌گیری، محتوای سیاست‌های انگیزشی و کمک این مناطق به توسعه صادرات در سه کشور یادشده و ایران انجام دهد.

نتایج بررسی نشان می‌­دهد کشورهای کره جنوبی و چین راهکار مناطق آزاد را در چارچوب راهبردهای کلی توسعه اقتصادی خود بکار گرفته‌­اند و همین رمز موفقیت آن‌ها بوده است. درحالی‌که ایران هنگام تأسیس این مناطق از راهبرد توسعه مشخصی؛ به‌وی‍ژه توسعه صادرات، پیروی نمی­‌کرد و به رغم در نظر گرفتن سیاست‌های انگیزشی مشابه کشورهای دیگر و حتی در مواردی بهتر از از آن‌ها، تاکنون نتوانسته از مناطق آزاد به عنوان ابزارهای کارآمد توسعه صنعتی، افزایش صادرات و گسترش تجارت آزاد استفاده کند.

تاریخ سند: 1395/01/31 نویسنده: ابراهیم التجائی