مقاله پژوهشی حاضر که به ارزیابی آثار اعطای معافیت مالیاتی در مناطق آزاد تجاری ایران (مطالعه موردی منطقه آزاد قشم، کیش و چابهار) میپردازد، بهقلم علی عسگری و تینا جعفری و به همتِ فصلنامـه اقتصاد مالی منتشر شده است.
در این مقاله عملکرد قانون اعطای معافیت مالیاتی به مناطق پردازش صادرات - بهعنوان یکی از ابزارهای مشوق گسترش صادرات صنعتی و تسهیل دسترسی کشورها به بازارهای جهانی ارزیابی شده است. در کشورهای درحالِتوسعه، مناطق آزاد تجاری _ صنعتی مناسبترین روش برای فراهم ساختن شرایط تجارت آزاد در یک منطقه محدود از کشور است. در سالهای اخیر، بسیاری از کشورهای درحالِتوسعه با هدف گسترش صادرات صنعتی، ایجاد اشتغال و انتقال تکنولوژی از طریق جذب سرمایهگذاریهای مستقیم خارجی و گسترش تعمیق ارتباطات مالی، اقدام به تأسیس مناطق آزاد نمودهاند.
هدف از این پژوهش بررسی عملکرد قانون اعطای معافیتهای مالیاتی به عنوان مشوق فعالیتهای اقتصادی در مناطق آزاد طی سالهای 1393-1374 به روش استنباطی و با استفاده از روشهای آماری میباشد. یافته های حاصل از پژوهش نشان میدهند که نتایج آماری بدست آمده نشان می دهد که میزان صادرات کالا از مناطق آزاد تاثیر مثبت و معناداری بر میزان تولیدات این مناطق داشته و افزایش صادرات کالا، افزایش میزان تولید در مناطق آزاد را در پی داشته است. دیگر نتایج به دست آمده نشان میدهد که واردات کالا به مناطق آزاد، کاهش تولید در این مناطق را به شکل معناداری در پی داشته است.
این نتیجه نشان می دهد که افزایش واردات کالا به مناطق آزاد، کاهش تولیدات را در پی داشته است. دیگر نتایج بدست آمده بیانگر آن است که میزان سرمایهگذاری داخلی و خارجی انجام شده در مناطق آزاد، تاثیری مثبت بر تولیدات این مناطق داشته اما این تاثیرگذاری از لحاظ آماری معنادار نبوده است. لذا مناطق ازاد تجاری در ایران نتوانستهاند به اهداف تعیین شده و گسترش صادرات کمک قابلتوجهی بنمایند و در همان مراحل اولیه اهداف خود سیر میکنند.