مقاله پژوهشی حاضر که به بررسی عناصر مؤثر بر شکلگیری معماری بومی ابنیه حوزه خلیجفارس (نمونه موردی: ابنیه جزیره قشم) میپردازد، بهقلم زهرا آسیابان و حسن رضایی و به همتِ فصلنامه تخصصی مطالعات خلیج فارس منتشر شده است.
معماری از جمله ارکان اصلی هویتی هر منطقه است که توجه به آن میتواند در جهت شناساندن فرهنگ و بوم آن منطقه بسیار مؤثر باشد. معماری بومی بازتاب سنتها عقاید فرهنگ محیط و اقلیم هر بوم است. بررسی تأثیر اقلیم در معماری هر منطقه میتواند موجب شناسایی و درک بهتر از معماری بومی شود جزیره قشم ازجمله بزرگترین و مهمترین جزایر خلیج فارس است که حفظ و صیانت از معماری بومی آن حائز اهمیت بوده و از جایگاه ویژهای برخوردار است.
این پژوهش با بررسی تأثیر اقلیم بر معماری بومی حوزه فرهنگی خلیج فارس در جزیره قشم به اهمیت معماری بومی حوزه خلیج فارس از جنبههای مختلف اجتماعی سیاسی و اقتصادی خواهد پرداخت. ازاینرو با هدف شناسایی نقش اقلیم بر شکلگیری عناصر معماری جزیره قشم به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای و همچنین مشاهدات میدانی، ابتدا اقلیم حوزه خلیج فارس و جزیره قشم بررسی و سپس به شناسایی ویژگیهای معماری بومی در ارتباط با اقلیم آن پرداخته میشود.
نتایج پژوهش نشان میدهد که در این منطقه اقلیم نقش بسزایی در شکل گیری معماری و بافت شهری و همچنین آسایش محیطی داشته است.