مقاله پژوهشی حاضر که به بررسی سیاست ها و راهبردهای توسعه گردشگری در مناطق آزاد تجاری با تاکید بر نظم و امنیت اجتماعی: مطالعه موردی منطقه آزاد قشم میپردازد، بهقلم سید خلیل سیدعلیپور، ابراهیم رستم گورانی و سید مهدی حسینی و به همتِ فصلنامه پژوهشنامه جغرافیای انتظامی منتشر شده است.
اهمیت صنعت گردشگری به اندازهای است که بسیاری از کشورهای توسعهیافته دنیا نظیر؛ آلمان، فرانسه، سوئیس در رقابتی تنگاتنگ و در پی بهرهگیری هرچه بیشتر از مزایا و فواید اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی این حوزه، توجه و تمرکز خود را بر توسعه روز افزون این صنعت معطوف نمودهاند. جزیره پهناور قشم ازجمله مکانهایی است که از قابلیتهای گردشگری بالایی برخوردار است که با داشتن چشماندازهای مختلف طبیعی و انسانی گام اول در راستای شناخت طبیعت ایران و تلاش در ثبت این آثار در سازمانهای جهانی برداشته شده است. تأسیس و ثبت اولین پارک طبیعت ایران و خاورمیانه در همین راستا بوده است. منطقه آزاد از زمان تأسیس در قشم فراز و نشیبهای زیادی را پشت سر گذاشته است. اما تحولاتی که در زمینه گردشگری در این منطقه رخ داده، نشاندهنده فعالیت روزافزون منطقه آزاد بوده است. آگاهی از کمبودها و تنگناهای بخش گردشگری میتواند زمینه شکوفایی و توسعه پایدار را فراهم کند.
هدف از این پژوهش؛ بررسی سیاستها و راهبردهای توسعه گردشگری در قشم است. برنامهریزی در این زمینه و استفاده از فرصتها و نقاط قوت در قشم متواند در آیندهای نزدیک این منطقه را از نظر جذب گردشگر در رتبه بالایی قرار دهد. از طرفی توجه به نظم و امنیت اجتماعی در قشم با توجه به رشد جمعیتی این منطقه در سالهای اخیر یکی از ضرورتهای توسعه گردشگری است. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از مدل SWOT انجام شده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش بیانگر این است که تدوین طرح جامع گردشگری و راهبردها و سیاستهای کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت میتواند با شناسایی نقاط قوت و فرصتها، زمینه شکوفایی گردشگری را فراهم نماید و از طرفی تهدیدات و نقاط ضعف را به حداقل برساند. کمبود امکانات و خدمات در سایت های پارک طبیعت، عدم تبلیغات در رسانههای داخلی و خارجی، نبود نیروی انسانی متخصص در زمینه گردشگری در بدنه منطقه آزاد قشم و عدم جذب سرمایهگذار خارجی از مهمترین مشکلات بخش گردشگری در منطقه آزاد قشم است. همچنین در زمینه امنیت اجتماعی در آینده منطقه آزاد با مشکلاتی مواجه خواهد بود و در صورت فقدان اقدامات اصولی، ناامنی در مناطق گردشگری افزایش خواهد یافت.