مطالعه و پژوهش

ارزیابی اثرات گردشگری ساحلی بر مناطق روستایی جزایر جنوب کشور با تکیه بر نظرسنجی از روستاییان - نمونه موردی روستای لافت در جزیره قشم

1402/12/27

مقاله پژوهشی حاضر که به ارزیابی اثرات گردشگری ساحلی بر مناطق روستایی جزایر جنوب کشور با تکیه بر نظرسنجی از روستاییان - نمونه موردی روستای لافت در جزیره قشم می‌پردازد، به‌قلم زهرا سادات (سعیده) زرآبادی و حوریه باقری و به همتِ دبیرخانه کنفرانس ملی جغرافیا، گردشگری، منابع طبیعی و توسعه پایدار با حمایت مؤسسه ایرانیان در سال 1393 منتشر شده است.

گردشگری ساحلی یکی از شاخه‌های صنعت گردشگری است که در مناطق خاص رخ می‌دهد. در میان تمام فعالیت‌هایی که در نوار ساحلی و نزدیکی سواحل اقیانوس صورت می‌گیرد هیچ کدام بیش از گردشگری و تفریح ساحلی از نظر حجم و تنوع در حال افزایش نیست. گردشگری ساحلی در روستای لاقت با توجه به ظرفیت‌های فراوان موجود در روستاها می‌تواند نقشی مهم و تعیین‌کننده در تجدید حیات روستاها ایجاد اشتغال و درآمد برای آن‌ها حفاظت از میراث‌های گوناگون طبیعی تاریخی و فرهنگی و در نهایت توسعه یکپارچه و پایدار روستایی داشته باشد.
رونق گردشگری در هر مکان جغرافیایی در کنار پیامدهای مثبت و منفی اقتصادی اجتماعی اثرات زیست محیطی و کالبدی به همراه دارد که در صورت بی‌توجهی به آن‌ها ممکن است پیامدهای مثبت نیز تبدیل به پیامدهای منفی شده خسارت‌های جبران ناپذیری را به بار آورد. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثرات مختلف اجتماعی، اقتصادی کالبدی و زیست‌محیطی گردشگری ساحلی بر روستای لافت و ساکنان آن تجام شده است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی و نحوه گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانی بوده و برای درک بهتر موضوع علاوه بر مشاهدات میدانی و مصاحبه با ساکنین روستا جهت دستیابی به اطلاعات جامع تر تعداد ۳۵۰ پرسش‌نامه در میان ساکنان روستا به طور تصادفی پرشده است. به‌منظور تجزیه و تحلیل داده‌های به دست آمده از نمونه‌ها از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی همچون آتک نمونه‌ای و کای اسکویر استفاده شده است.
نتایج تحقیق نشان می‌دهد که از دیدگاه ساکنین گردشگری ساحلی اثرات اقتصادی مثبتی چون ایجاد فرصت‌های شغلی، افزایش درآمد را در سطح روستا به همراه دارد. از لحاظ اجتماعی بالا رفتن سطح آگاهی‌های مردم را به همراه داشته اما نتوانسته است مانع مهاجرت در روستا گردد و از لحاظ زیست محیطی و کالیدی اثرات چون آلودگی زیست‌محیطی افزایش آگاهی مردم نسبت به محیط زیست مقاوم‌سازی مساکن و تغییر الگوی مسکن را به سبب گردیده است.

نویسنده: زهرا سادات زرآبادی و حوریه باقری