گزارش کارشناسی حاضر که به بررسی دلایل عدم موفقیت مناطق آزاد در ایران می‌پردازد، به همتِ دفتر بررسی‌های اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی منتشر شده است.
علل عدم موفقیت مناطق آزاد ایران را می‌توان در موارد زیر خلاصه نمود:
- خصومت‌های سیاسی از سوی ابرقدرت‌ها با جمهوری اسلامی ایران و حساس‌بودن منطقه خلیج فارس این ذهنیت را در کارآفرینان اقتصادی به وجود آورده که این منطقه از ثبات سیاسی و امنیت لازم برای سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی برخوردار نیست.
- عدم حق مالكیت صددرصد خارجیان.
- برخورداری یکسان تمامی فعالیت‌های مناطق آزاد ایران (سرمایه‌گذاری صنعتی - تجاری و واسطه‌ای) از معافیت مالیاتی.
- محدودیت نسبی در استخدام اتباع خارجی از نظر ضوابط قانونی.
- وجود محدودیت در مقررات ارزی و روشن نبودن جزییات نظام ارزی مناطق آزاد.
- بالابودن سطح دستمزدها در مناطق آزاد ایران در مقایسه با سایر کشورهای در حال توسعه
- بالابودن هزینه ایجاد هر شغل در مناطق آزاد ایران
- بالابودن نرخ اجاره زمین برای فعالیت‌های تجاری در مناطق آزاد نسبت به مناطق آزاد هم‌جوار.