مقاله پژوهشی حاضر که موانع استقرار بودجه عملیاتی در سازمان های مناطق آزاد تجاری – صنعتی ایران بررسی میکند، بهقلم زهرا پورزمانی و بابک نادری و به همتِ فصلنامه حسابداری سلامت منتشر شده است.
مقدمه: اصلاح نظامهای بودجهریزی کمک شایانی به اقتصاد کشور میکند. هر چند که به نظر میرسد اجرای کامل بودجهریزی عملیاتی با موانعی از جمله افزایش اختیارات مدیران اجرایی ردههای پایین تغییر رویکرد حسابداری دولتی به حسابداری تعهدی و اصلاح قانون محاسبات عمومی کشور روبه رو است اما تغییر نظام بودجهریزی به بودجهریزی عملیاتی امری ضروری و اجتنابناپذیر برای اقتصاد کشور به شمار میرود. هدف از پژوهش حاضر بررسی موانع موجود در فرایند استقرار بودجه عملیاتی بر اساس مدل شه در مناطق آزاد تجاری - صنعتی و ارائه راه کارهایی برای رفع آنها است.
روش پژوهش: جامعه آماری پژوهش شامل مدیران مالی مدیران برنامهریزی و بودجهبندی در مناطق آزاد تجاری صنعتی و همچنین دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ایران است. دادههای موردِ نیاز برای آزمون فرضیههای پژوهش از طریق مصاحبه و توزیع پرسشنامه جمعآوری شده است. همچنین بهمنظور آزمون نرمالبودن توزیع پاسخهای مربوط به هر عامل از آزمون کلمو گورف اسمیرنف و برای آزمون فرضیههای پژوهش از آزمونهای آماری t تک نمونهای و میانه یک متغیری استفاده شده است.
یافتهها: براساس نتایج پژوهش حاضر ناتوانایی در ارزیابی عملکرد ناتوانایی نیروی انسانی نداشتن اختیار قانونی و نبوداختیار رویه ای و همچنین نداشتن انگیزههای پذیرش بهعنوان موانع استقرار بودجه عملیاتی بر اساس مدل شه شناسایی شدند. با این وجود، عواملی مانند توانایی فنی اختیار سازمانی پذیرش سیاسی و پذیرش مدیریتی به عنوان مانع تشخیص داده نشدند.
نتیجهگیری: یافتههای این پژوهش نشاندهنده این واقعیت است که در حال حاضر سازمان مناطق آزاد تجاری صنعتی توانایی اختیار و پذیرش لازم برای اجرای بودجهریزی عملیاتی را ندارد.